Nâng tầm thương hiệu Quốc gia Sâm Ngọc Linh

Xây dựng “Chương trình phát triển Sâm Ngọc Linh (Sâm Việt Nam) tại Quảng Nam giai đoạn 2022 - 2030 và định hướng đến 2045” là rất cần thiết nhằm đạt được mục tiêu Phát triển cây Sâm Ngọc Linh thành ngành công nghiệp sản xuất Sâm đạt thương hiệu sản phẩm Quốc gia; đưa ngành sản xuất và chế biến Sâm Ngọc Linh trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh; tạo điều kiện thuận lợi cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi cao phát triển kinh tế bằng cây Sâm Ngọc Linh

<!-- /* Font Definitions */ @font-face {font-family:"MS Mincho"; panose-1:2 2 6 9 4 2 5 8 3 4; mso-font-alt:"MS 明朝"; mso-font-charset:128; mso-generic-font-family:modern; mso-font-pitch:fixed; mso-font-signature:-536870145 1791491579 18 0 131231 0;} @font-face {font-family:"MS Mincho"; panose-1:2 2 6 9 4 2 5 8 3 4; mso-font-alt:"MS 明朝"; mso-font-charset:128; mso-generic-font-family:modern; mso-font-pitch:fixed; mso-font-signature:-536870145 1791491579 18 0 131231 0;} @font-face {font-family:Calibri; panose-1:2 15 5 2 2 2 4 3 2 4; mso-font-charset:0; mso-generic-font-family:swiss; mso-font-pitch:variable; mso-font-signature:-536870145 1073786111 1 0 415 0;} @font-face {font-family:"\@MS Mincho"; panose-1:2 2 6 9 4 2 5 8 3 4; mso-font-charset:128; mso-generic-font-family:modern; mso-font-pitch:fixed; mso-font-signature:-536870145 1791491579 18 0 131231 0;} /* Style Definitions */ p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal {mso-style-unhide:no; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; margin:0cm; margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:14.0pt; mso-bidi-font-size:12.0pt; font-family:"Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family:"MS Mincho"; mso-fareast-language:JA;} p.MsoBodyText, li.MsoBodyText, div.MsoBodyText {mso-style-name:"Body Text\,Body Text Char1 Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char\,Body Text Char1 Char Char Char Char Char Char Char Char Char\,Body Text Char1 Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char"; mso-style-priority:99; mso-style-unhide:no; mso-style-link:"Body Text Char\,Body Text Char1 Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char\,Body Text Char1 Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char"; margin-top:6.0pt; margin-right:6.55pt; margin-bottom:0cm; margin-left:6.05pt; margin-bottom:.0001pt; text-align:justify; text-indent:34.0pt; mso-pagination:none; text-autospace:none; font-size:14.0pt; font-family:"Times New Roman","serif"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman";} span.BodyTextChar {mso-style-name:"Body Text Char\,Body Text Char1 Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char\,Body Text Char1 Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char"; mso-style-priority:99; mso-style-unhide:no; mso-style-locked:yes; mso-style-link:"Body Text\,Body Text Char1 Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char\,Body Text Char1 Char Char Char Char Char Char Char Char Char\,Body Text Char1 Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char Char"; mso-ansi-font-size:14.0pt; mso-bidi-font-size:14.0pt; font-family:"Times New Roman","serif"; mso-ascii-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-hansi-font-family:"Times New Roman";} .MsoChpDefault {mso-style-type:export-only; mso-default-props:yes; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-fareast-font-family:Calibri; mso-hansi-font-family:Calibri;} @page WordSection1 {size:612.0pt 792.0pt; margin:72.0pt 72.0pt 72.0pt 72.0pt; mso-header-margin:36.0pt; mso-footer-margin:36.0pt; mso-paper-source:0;} div.WordSection1 {page:WordSection1;} -->

Sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis Ha et Grushv) là loại Sâm quý thuộc họ Nhân Sâm (Araliaceae), còn gọi là Sâm Việt Nam, Sâm Khu 5 (K5), củ Ngải rọm con, hay cây Thuốc giấu…; Phần thân rễ của cây Sâm Ngọc Linh chứa 52 hợp chất saponin, trong đó có 26 hợp chất saponin không có trong các loại Sâm khác. Do vậy, Sâm Ngọc Linh (Sâm Việt Nam) được xếp vào một trong 5 cây Sâm quý nhất trên thế giới (Sâm Mỹ, Sâm Hàn quốc, Sâm Canada, Sâm Triều tiên, Sâm Việt Nam). Sâm Ngọc Linh đã được các nhà khoa học, các cơ quan chuyên môn trong và ngoài nước đánh giá rất cao không những về giá trị kinh tế, mà còn về công dụng chữa bệnh, bồi bổ sức khỏe. Ở Việt Nam, Sâm Ngọc Linh được tìm thấy tại vùng núi Ngọc Linh thuộc huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam và 2 huyện Đăk Glei, Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum. Trên địa bàn tỉnh Quảng Nam, huyện Nam Trà My là nơi có điều kiện tự nhiên, sinh thái, khí hậu phù hợp để phát triển sản xuất cây Sâm Ngọc Linh đặc biệt độ cao trung bình so với mực nước biển khoảng 1.600 m - 1800 m, hệ thống núi liền dải, cao nhất là đỉnh Ngọc Linh với độ cao 2.598 m. 

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và PTNT thăm vườn sâm Ngọc Linh tại Trạm Dược liệu Trà Linh, xã Trà Linh, huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam

Để thúc đẩy việc bảo tồn, phát triển và tiêu thụ sản phẩm từ cây Sâm Ngọc Linh, trong thời gian qua, tỉnh Quảng Nam đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích bảo tồn phát triển cây Sâm Ngọc Linh. Tính đến nay, toàn tỉnh, diện tích quy hoạch vùng bảo tồn và phát triển Sâm Ngọc Linh đã được xác định hơn 10.000 ha, nguồn cây giống Sâm Ngọc Linh ngày càng tăng về số lượng và chất lượng, nhiều doanh nghiệp đã ký hợp đồng thuê môi trường rừng trồng Sâm Ngọc Linh. Bên cạnh đó, tổ chức cấp giấy chứng nhận trao quyền sử dụng Chỉ dẫn địa lý “Ngọc Linh” cho sản phẩm Sâm củ của tỉnh Quảng Nam và thực hiện xác nhận nguồn gốc, xuất xứ Sâm Ngọc Linh. Ngoài ra, tỉnh đang nghiên cứu trồng di thực Sâm Ngọc Linh ở một số địa phương khác có điều kiện tương đồng để mở rộng, phát triển diện tích trồng Sâm Ngọc Linh. Ngoài ra, tỉnh Quảng Nam cũng chú trọng trong việc đặt hàng, khuyến khích các cơ quan, tổ chức triển khai thực hiện các đề tài, dự án liên quan đến Sâm Ngọc Linh. Qua đó tạo tiền đề cho việc nghiên cứu, ứng dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật trong việc tạo giống, nhân trồng và chế biến để mở rộng phát triển cây dược liệu có giá trị này trong thời gian tới. Đồng thời, đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại tiêu thụ sản phẩm từ cây Sâm Ngọc Linh thông qua việc tổ chức các lễ hội Sâm Ngọc Linh hằng năm và phiên chợ Sâm Ngọc Linh hàng tháng.

Tuy vậy, bên cạnh những kết quả đạt được, việc phát triển cây Sâm Ngọc Linh và sản phẩm từ Sâm Ngọc Linh vẫn còn gặp nhiều khó khăn, thách thức như: Công tác quy hoạch chi tiết vùng trồng, đầu tư cơ sở hạ tầng còn nhiều hạn chế; nguồn cung ứng giống không đủ để mở rộng diện tích, phát triển ngoài sản xuất; chi phí đầu tư cho sản xuất Sâm Ngọc Linh rất lớn, do vậy việc đầu tư của các hộ gia đình, doanh nghiệp để trồng Sâm còn hạn chế. Bên cạnh đó, hện nay, tại vùng trồng Sâm Ngọc Linh huyện Nam Trà My đang chịu tác động của hiện tượng biến đổi khí hậu; thời tiết diễn biến cực đoan, tình hình dịch hại trên cây Sâm còn diễn biến rất phức tạp ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình sinh trưởng, phát triển cây Sâm.

 Trong thời gian đến, để đạt thành công Chương trình phát triển Sâm Ngọc Linh (Sâm Việt Nam) tại Quảng Nam giai đoạn 2022 - 2030 và định hướng đến 2045, cần tập trung thực hiện một số giải pháp, cụ thể như sau: 

            Thứ nhất: Trên cơ sở rà soát đánh giá các cơ chế hỗ trợ đã triển khai, cần tiếp tục có cơ chế, chính sách ưu đãi để kêu gọi, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực Sâm Ngọc Linh từ công đoạn sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm gắn với phát triển du lịch tại các vùng trồng Sâm Ngọc Linh. Tiếp tục hoàn thiện về chính sách, cơ chế quản lý cây Sâm Ngọc Linh, nhất là công tác quản lý để nâng cao chất lượng cây giống để phát triển bền vững. Đồng thời, huy động các nguồn lực hỗ trợ từ Trung ương, địa phương, nguồn vốn vay ưu đãi, các nguồn hỗ trợ phát triển doanh nghiệp và các nguồn xã hội hóa khác để hỗ trợ phát triển Sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh.

            Thứ hai: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về công tác bảo tồn, phát triển cây Sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh. Tổ chức các lớp tập huấn quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc cây Sâm Ngọc Linh dưới tán rừng cho người dân. 

            Thứ ba: Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện quy trình trồng, chăm sóc và sản xuất cây Sâm Ngọc Linh để tổ chức triển khai rộng cho doanh nghiệp, nhân dân trong công tác phát triển vùng nguyên liệu. Ứng dụng công nghệ cao trong bảo quản chế biến, ứng dụng các quy trình cải tiến trong quản lý sản xuất, nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm dược liệu… Tiếp tục theo dõi, xây dựng các mô hình di thực cây Sâm Ngọc Linh ở các vùng trong quy hoạch có điều kiện sinh thái, thổ nhưỡng phù hợp để có cơ sở khuyến cáo, nhân rộng.

            Thứ tư: Duy trì, hợp tác và phát huy các nguồn lực hiện có cho việc nghiên cứu, ứng dụng phát triển cây Sâm Ngọc Linh. Tăng cường hợp tác với các nước trồng và sản xuất những sản phẩm từ Sâm nhằm nghiên cứu, trao đổi về kỹ thuật sản xuất, công nghệ bảo quản, chế biến cây Sâm Ngọc Linh trở thành sản phẩm hàng hóa. Đồng thời, hợp tác phát triển, quảng bá xây dựng hình ảnh, đưa thương hiệu Sâm Ngọc Linh ra quốc tế./.

Tin liên quan